Al duizenden jaren is kokosolie hét huidverzorgingsproduct in Azië, Zuid-Amerika en Afrika. Nog steeds gebruikt praktisch de helft van de wereldbevolking kokos als dagelijkse huid- en haarverzorging.

Drs. Harmen Rijpkema aan het woord: kokosolie! 

Al duizenden jaren is kokosolie (Cocos nucifera) hét huidverzorgingsproduct in Azië, Zuid-Amerika en Afrika. Nog steeds gebruikt praktisch de helft van de wereldbevolking kokos als dagelijkse huid- en haarverzorging. Een fantastische basis voor onze dagelijkse huidverzorging, zeker als we het combineren met andere wat meer vloeibare plantenoliën. 

Kokosnoten, de vruchten van de kokospalm, leveren een vast, smeerbaar vet dat bij ongeveer 24 °C smelt. De juiste benaming in onze koude streken is kokosvet, terwijl het in de landen van herkomst altijd vloeibaar is en daar wordt dan gesproken van kokosolie.

Daarnaast kennen we kokos als olie voor in de keuken hoewel het daarvoor vaak wordt ontgeurt en verder geraffineerd om de olie steeds verder ‘neutraal’ te maken. Zo zijn er verschillende kwaliteiten van kokos op de markt. Voor de hoogste kwaliteit, waarbij de meeste bestanddelen behouden zijn, wordt kokosmelk gecentrifugeerd waarbij water en vet gescheiden worden. Kokosrasp kan ook mechanisch worden geperst en kokos kan worden geraffineerd waarbij de olie gebleekt en ontgeurd wordt. Vaak wordt daarna een synthetische kokosgeur (!) weer aan de kokos toegevoegd.

Een goede kwaliteit (koudgeperste of gecentrifugeerde) kokos is een fantastische basis voor de dagelijkse huidverzorging. In tegenstelling tot andere vetten en oliën trekt kokos relatief snel in de hoornlaag van de huid omdat de belangrijkste vetzuurmoleculen in kokos (laurinezuur en myristinezuur) klein zijn. En laten ook zeker geen vette laag achter. Het is een goede beschermer tegen vochtverlies. Als kokos met jojoba gemengd wordt is het een fantastische olie tegen kloofjes aan handen en voeten en is op deze manier ook in de haarverzorging als kuurpakking zeer aan te bevelen. Op grond van zijn verkoelende en rustgevende eigenschappen is kokos ook zeer geschikt als basis voor babymassage. Kokos verkoelt en is als verzorgende olie in de zomer en als aftersun ook aan te raden.

Kokos is nuttig bij droge, gevoelige en geïrriteerde huid. Een droge huid heeft veel baat bij een dagelijkse verzorging met kokos (Agero 2004). Het heeft zelfs zijn nut bewezen bij neurodermitis omdat het o.a. de huid verkoelt, beschermt en stabiliseert. Waarschijnlijk is het bij deze aandoening beter om kokosvet/-olie te gebruiken die zorgvuldig is geraffineerd. (Onderzoek: Dermatitis 2008; 19(6): 308-315). Dit betekent een minder bestanddelen rijk product met dus minder kans op een allergische reactie. Laurinezuur, het belangrijkste vetzuur in kokos heeft ook ontstekingsremmende kwaliteiten (Varma 2019). Om het iets kruimelige vet smeerbaarder te maken, is een mengsel aan te raden van kokos en jojoba (1:1), maar in de baby- en ouderenzorg kan dit ook met amandelolie of een andere vette plantolie. In Indonesië en op de Filippijnen wordt kokos met ylang-ylangolie gemacereerd en verzorgt zo de huid en het haar. Op Tahiti en omliggende landen worden bloemen van de Gardenia tahitensis (tiaré) geweekt in kokos zodat de beroemde geurige Monoï de Tahiti ontstaat.

– Dit artikel verscheen in het vakblad Beauty Professional 2019 editie 06 –

Literatuur
Agero A.L., Verallo-Rowell V.M. – A randomized double-blind controlled trial comparing extra virgin coconut oil with mineral oil as a moisturizer for mild to moderate xerosis Dermatitis 2004; 15:109–116

Rijpkema, H. – Aromecum. 8ste druk 2017.

Varma, S.R. et al – In vitro antiinflammatory and skin protective properties of Virgin coconut oil Journal of Traditional and Complementary Medicine 2019; 9 (1): 5-14